W warunkach środkowoeuropejskich "lasy liściaste"
utożsamiane są z lasami liściastymi zrzucającymi liście
na zimę tworzącymi pas między borealnymi lasami
iglastymi (tajgą) na północy i strefą stepów i
roślinności obszaru śródziemnomorskiego na południu.
Między tymi biomami występują strefy przejściowe, które
przykładowo w Europie wschodniej są szersze niż pas
lasów liściastych[9]. Z powodu gospodarki leśnej
determinującej skład gatunkowy drzewostanów, strefę
lasów liściastych zajmuje współcześnie mozaika
pozostałości takich lasów wraz z lasami mieszanymi i
iglastymi[8]. W wyniku bowiem jednostronnej gospodarki
leśnej znaczna część wielogatunkowych lasów liściastych
została w przeszłości zastąpiona jednogatunkowymi
drzewostanami sosnowymi i świerkowymi (pinetyzacja). W
dodatku duże powierzchnie lasów liściastych zajmujących
żyzne siedliska zostały odlesione i zajęte przez użytki
rolne i osiedla[10].
W drzewostanie lasu liściastego dominują gatunki
liściaste i tylko w domieszkach występować mogą iglaste,
takie jak: jodła, świerk i modrzew. Ten typ lasów
reprezentują w Europie środkowej: buczyny, grądy, lasy
łęgowe, dąbrowy i olsy. Często są to lasy wielogatunkowe
i zwykle zajmują bogate (żyzne) siedliska[11] (w
typologii siedlisk leśnych te żyzne zajmowane przez lasy
liściaste określa się ogólną nazwą siedlisk
lasowych[13]). Charakterystyczny jest dla tych lasów
roczny rytm rozwoju, z zimowym okresem spoczynku.
Niekorzystną dla wegetacji porę roku drzewa spędzają
zrzucając liście i zabezpieczając w pąkach zawiązki
przyszłorocznych pędów przed mrozami. Ze względu
na zazwyczaj silne zacienienie dna lasu w okresie
letnim, charakterystyczne dla lasów liściastych jest
także bujnie rozwinięte runo w okresie wiosennym. W
odróżnieniu od lasów iglastych cechują się one też
luźniejszą strukturą, co wraz z żyzną, próchniczną glebą
powstającą dzięki opadającym liściom sprzyja
bujniejszemu rozwojowi podszytu i runa, a także fauny
glebowej.
|
Zróżnicowanie
struktury przekłada się zwykle na zwiększenie
zróżnicowania gatunkowego tych lasów (wyjątkiem są
naturalnie ubogie strukturalnie i
gatunkowo buczyny[15]). Bogatą florą i fauną cechują
się zwłaszcza lasy liściaste Azji
wschodniej i Ameryki Północnej, podczas gdy lasy
Europy są znacznie uboższe. Charakterystyczny dla tych
ekosystemów jest niewielki udział roślin jednorocznych
ze względu na niekorzystne warunki świetlne oraz słaby
rozwój warstwy mszystej, ze względu na opad liści
(mszaki zasiedlają głównie wystające nad glebę pnie i
głazy)
|